Jesse Owens - legendy lekkoatletyki

 Jesse Owens (James Cleveland Owens)

Data i miejsce urodzenia: 12.09.1913, Oakville
Data i miejsce śmierci: 31.03.1980, Tucson
Narodowość: USA
Dyscyplina: Biegi sprinterskie, skok w dal
Osiągnięcia:

• 4-krotny Mistrz Olimpijski z Berlina(1936 r.)
• Złoty medalista w biegu na 100 m
• Złoty medalista w biegu na 200 m
• Złoty medalista w sztafecie 4x100 m
• Złoty Medalista w skoku w dal
• Wielokrotny rekordzista świata

Jesse Owens to jedna z największych legend sportowych wszech czasów. Swoją legendę stworzył podczas Olimpiady w Berlinie zdobywając 4 złote medale i bijąc rekordy świata, tym samym "ucierając nos" samemu Hitlerowi.

Młode lata
Owens urodził się jako siódme z jedenaściorga dzieci Henry’ego i Mary Emmy Owensów w Oakville w stanie Alabama. J.C, jak go nazywano, miał 9 lat, gdy rodzina przeprowadziła się do Cleveland podczas Wielkiej  Migracji, kiedy to 1,5 miliona Afroamerykanów opuściło odseparowane południe Stanów Zjednoczonych. Jego trener w Cleveland nazwał go Jesse. Przezwisko to przyjęło się na stałe i od tej pory, aż do końca życia był znany jako Jesse Owens. Jako młodzieniec Owens dorabiał w wolnym czasie, między innymi w sklepie szewskim oraz jako dostawca artykułów spożywczych. W tym okresie zdał sobie sprawę, że jego największą pasją jest bieganie i zaczął trenować w miejscowym klubie. Po raz pierwszy wzbudził krajową uwagę, podczas studiowania na East Technical High School. Podczas jednych z zawodów wyrównał rekord świata w biegu na 100 jardów, wynikiem 9,4 sekundy, a niedługo potem, podczas Krajowych Mistrzostw USA Uczelni Wyższych osiągnął wynik  7 ,56 m w skoku w dal. Był ośmiokrotnym zwycięzcą Mistrzostw NCAA w latach 1935-1936. Pomimo tego, że osiągał wielkie sukcesy, podczas zgrupowań musiał mieszkać wraz z innymi ciemnoskórymi zawodnikami poza obozem. Gdy podróżował po kraju z drużyną musiał także jadać w restauracjach przeznaczonych tylko dla Afroamerykanów. Jako student nie otrzymywał stypendium za wybitne osiągnięcia sportowe, przez co w czasie wolnym dorabiał, by móc opłacać szkołę.

Największe osiągnięcie sportowego Jessi’ego Owensa miało miejsca 25 maja 1935 roku w Ann Arbor, w stanie Michigan, kiedy to w przeciągu 45 minut pobił trzy rekordy świata( w biegu na 220 jardów - 20,3 s., 220 jardów przez płotki oraz w skoku w dal - 8,13 m., a czwarty, na 100 jardów, wyrównał.  Wydarzenie to odbiło się szerokim echem po całej Ameryce i zostało nazwane jednym z najwspanialszych dni w lekkoatletyce.

Igrzyska Olimpijskie w Berlinie

W 1936 roku Owens został powołany do reprezentacji Stanów Zjednoczonych na Igrzyska Olimpijskie w Berlinie. Na wydarzenie to czekał cały świat. Przywódca nazistowskich Niemiec, Adolf Hitler, chciał poprzez tę Olimpiadę udowodnić wyższość swego kraju nad resztą świata. On, oraz inny niemieccy oficjele mieli nadzieję, że Niemcy zdominują to wydarzenie i pokażą swą potęgę.  Radość z wielkiej ilości medali, jaką zdobyli reprezentacji nazistowskich Niemiec przytłumił Jesse Owens. Zadziwił on wszystkich, zdobywając aż 4 złote medale( na 100 metrów, 200 metrów, w skoku w dal oraz w sztafecie 4 razy 100 metrów). Hitler był wściekły, że zawodnik reprezentujący inny kraj niż jego, i do tego czarnoskóry został największą gwiazdą zawodów w Berlinie. Albert Speer, jego współpracownik oraz późniejszy minister sił zbrojnych wspominał tę chwilę :” Każde z niemieckich  zwycięstw, a było ich zaskakująco wiele, cieszyły go, ale był bardzo poirytowany serią triumfów kolorowego amerykańskiego zawodnika, Jessi’ego Owensa. Według niego ludzie , których przodkowie pochodzili z dżungli byli prymitywni i nie powinni być dopuszczeni do startu na Olimpiadzie z powodu ich siły fizycznej, większej niż u cywilizowanych ludzi.

W przeciwieństwie do Fuhrera, kibice zgromadzeni na Stadionie Olimpijskim w Berlinie byli oczarowani i zachwyceni jego talentem oraz umiejętnościami. Wiwatowali na jego cześć, a na ulicach prosili o autografy. Pozwolono mu nawet na zamieszkiwanie w tym samym hotelu, co inni zawodnicy, podczas gdy w wielu częściach Stanów Zjednoczonych, czarnoskórzy ludzie nadal byli tępieni.

Po zakończeniu Igrzysk Olimpijskich w Berlinie reprezentacja USA została zaproszona na zawody do Szwecji. Owens odmówił wyjazdu na zawody odbywające się na Półwyspie Skandynawskim. Postanowił korzystać ze zdobytej na Olimpiadzie sławy i zająć się sprawą lukratywnych ofert sponsorskich.

Oficjele władz lekkoatletycznych w Stanach Zjednoczonych wpadli w furię i wycofali status amatorski lekkoatlety Jessiemu, tym samym kończąc jego karierę. Po tym, jak zakazano mu oficjalnych występów na zawodach, które podnosiły jego sławę, wszystkie komercyjne propozycje zniknęły.

Życie po zakończeniu kariery

W 1946 roku dołączył do Abe Sapersteina i razem z nim sformował West Coast Baseball Association(WCBA), nową ligę baseballu dla Afroamerykanów. Owens został wiceprezydentem i właścicielem drużyny Portland Rosebuds, lecz WCBA została rozwiązana zaledwie dwa miesiące po założeniu.  Następnie pomagał w promowaniu w dzielnicach dla czarnoskórych filmu niskobudżetowego filmu Mom and Dad. Próbował również szczęścia jako promotor sportowy, komik. i sprzedawca paliwa na stacji benzynowej. W końcu zbankrutował po tym , jak został oskarżony o unikanie podatków.

W końcu rząd Stanów Zjednoczonych zaproponował będącemu na dnie Owensowi pracę Ambasadora Dobrej Woli. Po przejściu na emeryturę został posiadaczem konia wyścigowego.

Po 35 latach palenia papierosów zachorował na raka  płuc. Zmarł 31 marca 1980 roku, w wieku 66 lat, w Tucson. Został pochowany na cmentarzu Oak Woods w Chicago. Kilka miesięcy przed śmiercią bez powodzenia starał się przekonać prezydenta Jimmyego Cartera, by ten nie bojkotował Igrzysk Olimpijskich w Moskwie w 1980 roku.

Osiągnięcia po zakończeniu kariery

W 1970 roku został  wprowadzony do  Galerii Sławy Alabama Sports. 6 lat później został odznaczony przez Geralda Forda Prezydenckim Medalem Wolności. W 1980 roku nowa asteroida odkryta przez A. Mrkosa została nazwana 6758 Jesse Owens na cześć wybitnego atlety, a dekadę później został pośmiertnie nagrodzony przez George’a H.W.Busha Kongresowym Złotym Medalem. Jego wyczyn 4 złotych medali został wyrównany dopiero przez Carla Lewisa w latach 80-tych, a rekord w skoku w dal przetrwał przez 25 lat. Można tylko przypuszczać jakie wyniki uzyskiwał by Owens, gdyby przyszło mu startować na nowoczesnej bieżni i trenować w obecnych czasach.
W 2001 roku otwarto nowy stadon uniwersytecki szkoły wyższej Ohio State University , nazwany imieniem Jessiego Owensa. Rok później został uznany przez Molefiego Kete Asante za jednego ze 100 najwybitniejszych Afroamerykańskich sportowców w historii.

Żoną Jessiego Owensa była Minnie Ruth Solomon, którą poznał w wieku 15 lat.  Ich pierwsza córka, Gloria, urodziła się w 1932 roku. W 1935 roku wzięli ślub, po czym rodzina powiększyła im się o dwie kolejne córki: Marlene (ur. 1939) i Beverly (ur. 1940)

info: wikipedia